Ευρωπαϊκή ανησυχία για τα σκουπίδια.

Περιβάλλον Ευρωπαϊκή ανησυχία για τα σκουπίδια.

Η Κομισιόν ανησυχεί ιδιαίτερα για την κατάσταση της διαχείρισης απορριμμάτων στις Περιφέρειες Ιονίων Νήσων, Νοτίου Αιγαίου «όπου η προσέγγιση των επιμέρους συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων για κάθε νησί χωριστά φαίνεται να προκαλεί σημαντικές καθυστερήσεις υλοποίησης και ανεπάρκειες».

Αυτό απαντά, μεταξύ άλλων, η Επίτροπος για την Περιφερειακή Πολιτική στην ΕΕ, Κ. Κρέτσου, σε αίτημα του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας Νίκου Χουντή, να παρουσιάσει στοιχεία σχετικά με τα ποσά που είναι διαθέσιμα στις περιφέρειες για εκτέλεση έργων διαχείρισης αποβλήτων, όπως και το ποσοστό έγκρισης και απορρόφησης των σχετικών κονδυλίων.

Στο μεταξύ η Ευρωπαία Επίτροπος, που πριν από λίγες μέρες είχε επισκεφτεί την Ελλάδα, σε συνέντευξη, που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή στην εφημερίδα Καθημερινή, επισήμανε την ανάγκη «να τεθούν σταθερές βάσεις για νέα, ώριμα προγράμματα και να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ολοκλήρωσή τους» και συνέστησε «πολιτική ευθύνη και συντονισμό». Μάλιστα τόνισε ότι «απαιτούνται μεγαλύτερες προσπάθειες τόσο στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων όσο και στην υλοποίηση προγραμμάτων στο πεδίο των ψηφιακών τεχνολογιών και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης». Ανέφερε, μάλιστα, ότι είναι ακόμα διαθέσιμα συνολικά 2 δισ. ευρώ από τα ευρωπαϊκά κονδύλια για επενδύσεις σε αυτούς τους τομείς.

Κοντά 1 δις € για διαχείριση αποβλήτων

Σύμφωνα με απάντηση της Κ. Κρέτσου προς τον Ν. Χουντή: «Eνώ για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 έχουν τεθεί στη διάθεση της Ελλάδας 929,2 εκ. ευρώ, για τη διαχείριση οικιακών αποβλήτων, από αυτά, σήμερα, στον 5ο χρόνο του 7ετούς προγράμματος, έχουν εγκριθεί (όχι απορροφηθεί) έργα μόλις 337,3 εκ. ευρώ».

Επιτάχυνση των έργων για τα απορρίμματα

Η Ευρωπαία Επίτροπος το τριήμερο 3-5 Οκτωβρίου βρέθηκε στην Ελλάδα για να επισκεφτεί έργα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ. Μιλώντας στα ΜΜΕ παρουσίασε ως θετικό παράδειγμα τη σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για τη μονάδα απορριμμάτων της Δυτικής Μακεδονίας(όπως και τα ΣΔΙΤ για τα σχολεία στην Αττική) και ζήτησε από την κυβέρνηση καλύτερη συνεργασία μεταξύ των υπουργείων, ώστε να προχωρήσουν και τα υπόλοιπα έργα στον τομέα των απορριμμάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι εδώ και ενάμιση χρόνο έχουν εξαγγελθεί διαγωνισμοί συνολικού ύψους άνω του ενός δισ. ευρώ αλλά από τότε έχουν προκηρυχθεί μόνο δύο!

Το έργο ΣΔΙΤ της Κέρκυρας

Τον Μάρτιο 2013 η διυπουργική επιτροπή είχε ανάψει το πράσινο φως για ένταξη των έργων κατασκευής μονάδων ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων σε Ήπειρο και Κέρκυρα. Ένα χρόνο αργότερα δημοσιεύτηκε η προκήρυξη της Α’ Φάσης του διαγωνισμού για την υλοποίηση μονάδας ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων Κέρκυρας με ΣΔΙΤ, με Αναθέτουσα Αρχή τον Δήμο Κέρκυρας. Προθεσμία υποβολής φακέλων εκδήλωσης ενδιαφέροντος ήταν η 6η Μαΐου 2014. Έξι εταιρίες εκδήλωσαν ενδιαφέρον στο διαγωνισμό: 1)ΤΟΞΟΤΗΣ 2)ΕΡΕΤΒΟ-ΔΟΜΟΣΠΟΡΤ 3) WASTE CYCLO, 4)ARCHIRODON GROUP- INTRAKAT- WATT – ENVITEC 5)ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ-ΗΛΕΚΤΩΡ & 6)ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ-J&P ΑΒΑΞ

Ο ιδιωτικός φορέας επρόκειτο να επιλεγεί με τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου και θα αναλάμβανε τη μελέτη, χρηματοδότηση κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία της μονάδας ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων της Κέρκυρας, για διάστημα 27 ετών. Το έργο θα διαχειρίζεται περίπου 87 χιλ. τόνους ετησίως. Από τον διαγωνισμό είχαν προεπιλεγεί τέσσερις εξ αυτών, μεταξύ των οποίων και η σύμπραξη της ΔΕΗ με τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Ακόμα τούτο το Φθινόπωρο…

Ωστόσο μεσολάβησαν οι δημοτικές εκλογές και η ανάδειξη του Κ. Νικολούζου σε δήμαρχο Κέρκυρας, ο οποίος έβαλε «πάγο» στην διαδικασία προτείνοντας την κατασκευή εργοστασίου ολοκληρωμένης διαχείρισης με δημόσια χρηματοδότηση και με διαχειριστή τον ΣΥΔΙΣΑ. Στο μεσοδιάστημα είχε προκρίνει το σύστημα της διαχείρισης με δεματοποίηση με τα γνωστά αποτελέσματα. Μέχρι τώρα δεν έχει προχωρήσει καμία διαδικασία για το έργο της κατασκευής του εργοστασίου ολοκληρωμένης διαχείρισης με τον δήμαρχο Κ.Νικολούζο να δηλώνει προσφάτως, ότι «σύμφωνα με την ενημέρωση που έχει από το Υπουργείο Περιβάλλοντος μέσα σε αυτό το μήνα θα παραδοθεί η προμελέτη για την κατασκευή του εργοστασίου ολοκληρωμένης διαχείρισης και στη συνέχεια να προχωρήσει η διαδικασία της δημοπρασίας με το σύστημα μελέτη – κατασκευή».

Η ερώτηση Ν. Χουντή για τα απορρίμματα

Ο Ευρωβουλευτής της ΛΑΕ Ν. Χουντής κατέθεσε στην ΕΕ ερώτηση με το εξής θέμα: «Απορρόφηση κονδυλίων για δράσεις ορθής διαχείρισης των απορριμμάτων στην Ελλάδα.

Είναι γνωστό το πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων στην ελληνική επικράτεια, το οποίο μάλιστα, υπό ορισμένες συνθήκες, αποβαίνει ιδιαίτερα επικίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

Για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων, και προκειμένου να στηριχθούν τα κράτη μέλη, η Επιτροπή, στο πλαίσιο της οδηγίας 2008/98/EK (Ανάπτυξη Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων), η οποία προβλέπει τις κατευθύνσεις ορθής διαχείρισης των απορριμμάτων, που επιβάλλουν πρόληψη, επιλεκτική συλλογή, ανακύκλωση, μηχανική/βιολογική επεξεργασία και υγειονομική ταφή, προέβη στην αξιολόγηση των Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων που κατέθεσαν οι Περιφερειακές Αρχές της Ελλάδας, μέχρι τις 31.12.2016.

Δεδομένων των ανωτέρω και των δράσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ταμείου Συνοχής για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 καθώς και σε σχέση με τις δράσεις του, ερωτάται η Επιτροπή:

Μπορεί να παρουσιάσει στοιχεία σχετικά με τα ποσά που έχουν διατεθεί από τα ανωτέρω Ταμεία, ανά Περιφέρεια, για τη διαχείριση των απορριμμάτων, τα έργα που έχουν εγκριθεί και τα κονδύλια που έχουν απορροφηθεί;

Μπορεί να εκτιμήσει τα αίτια της μειωμένης απορροφητικότητας, όπου αυτή παρουσιάζεται;»

Απάντηση της Ευρωπαίας Επιτρόπου

Η Απάντηση της Κ. Κρέτσου εξ ονόματος της Επιτροπής (2.10.2018) ήταν η εξής:

«Κατά την περίοδο 2014-2020, έχουν διατεθεί στην Ελλάδα 929,2 εκατ. EUR από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής για τη διαχείριση των οικιακών αποβλήτων. Από το ποσό αυτό, προβλέπονται 852,4 εκατ. EUR μέσω του θεματικού επιχειρησιακού προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη. Δεν υπάρχουν συνολικά περιφερειοποιημένα στοιχεία για τα εγκεκριμένα έργα και τα διαθέσιμα κονδύλια που έχουν απορροφηθεί, δεδομένου ότι το ποσό αυτό δεν κατανέμεται στις επιμέρους περιφέρειες. Το συνολικό ποσό των εγκεκριμένων έργων ανέρχεται επί του παρόντος σε 337,3 εκατ. EUR. Εξάλλου, ποσό ύψους 81,7 εκατ. EUR έχει διατεθεί για τη διαχείριση των βιομηχανικών και των επικίνδυνων αποβλήτων, με 2,5 εκατ. EUR σε εγκεκριμένα έργα αλλά όχι πραγματοποιηθείσες δαπάνες».

Που έχουν γίνει έργα

Η Κ. Κρέτσου σημειώνει στην απάντηση της: « Σε ορισμένες περιφέρειες, γίνεται έγκριση και υλοποίηση έργων. Για παράδειγμα, το έργο διαχείρισης αποβλήτων της Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη (σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) υλοποιήθηκε σε λιγότερο από ένα έτος και λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία. Πρόσφατα εγκρίθηκαν παρόμοιες συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στη διαχείριση αποβλήτων για τις περιοχές της Ηπείρου, της Ηλείας και των Σερρών· επίσης, μια πέμπτη σύμπραξη, για την Πελοπόννησο, είναι κοντά στην υπογραφή».

Ανησυχία για Ιόνια-Ν. Αιγαίο & Αττική

Η απαντητική επιστολή της Επιτρόπου καταλήγει: «Από την άλλη πλευρά, η Επιτροπή ανησυχεί ιδιαίτερα για την κατάσταση στην Αττική, όπου, μετά την πλήρη αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων το 2015, δεν έχει εγκριθεί ούτε ένα έργο μέχρι στιγμής, λόγω της χρονοβόρας διαδικασίας έγκρισης για περιβαλλοντικές άδειες.

Η Επιτροπή εκφράζει επίσης την ανησυχία της για την κατάσταση στις περιφέρειες Ιονίων Νήσων και Νοτίου Αιγαίου, όπου η προσέγγιση των επιμέρους συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων για κάθε νησί χωριστά φαίνεται να προκαλεί σημαντικές καθυστερήσεις υλοποίησης και ανεπάρκειες».


Πηγή