Περιβάλλον «O Νόμιμος Αποδέκτης (απορριμμάτων) και πώς να τον αποκτήσετε», του Αντώνη Κάντα.
Σχετικά με την διαχείριση των απορριμμάτων, το σύστημα της τοπικής εξουσίας, για να πετύχει το ρατσιστικό σχέδιό του εναντίον της Λευκίμμης, εφάρμοσε δυο παράλληλες τακτικές: από τη μια, η ανεπάρκεια, η αναποτελεσματικότητα, η έλλειψη βούλησης, οι σκόπιμες καθυστερήσεις, παραλήψεις και ασυνέπειες, διαμόρφωσαν την κατάσταση έτσι ώστε να δημιουργείται, όπως υποστηρίζουν, ο «μονόδρομος» για τη Λευκίμμης και, από την άλλη επεχείρησε να δημιουργήσει κοινωνικό αυτοματισμό και διχασμό της Κερκυραϊκής κοινωνίας. Οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι σε κάποιο βαθμό έχει πετύχει και τα δύο.
Από το ίδιο σύστημα διαχρονικά, για την κατασκευή του ΧΥΤΑ Νοτ. Κέρκυρας, καταστρατηγήθηκαν βάναυσα μια σειρά από διαδικασίες και χρησιμοποιήθηκαν μελέτες που πλαστογράφησαν τα περιβαλλοντικά κριτήρια ενώ παράλληλα επιστρατεύτηκαν και οι δυνάμεις καταστολής. Ήταν τότε η εποχή που κυριαρχούσε το δόγμα που επιγραμματικά εκφράστηκε από τον τότε δήμαρχο Κερκυραίων: «Να γίνει ο ΧΥΤΑ και ας μη λειτουργήσει». Το γιατί δεν μας το εξήγησε ποτέ κανείς.
Νεότερες μελέτες που χρειάστηκαν για να «βαπτιστεί» το έργο με το όνομα ΧΥΤΥ, θέλουν να φαίνονται πιο…αντικειμενικές. Έτσι, π.χ. σε μελέτη του 2017, καταγράφονται στοιχεία που από το νόμο είναι απαγορευτικά για κατασκευή και λειτουργία ΧΥΤΑ/Υ. Όλα αυτά όμως αναφέρονται προφανώς σαν….μαθήματα γεωγραφίας της περιοχής αφού, στη συνέχεια, δεν λαβαίνονται καθόλου υπόψη.
Έχουμε ήδη περάσει στην εποχή του δόγματος: «Κακά σχεδιασμένο έργο, αλλά νόμιμο έργο» κατά δήλωση του σημερινού Δημάρχου. Δήλωση-ορισμός της αντίφασης αφού η κυριότερη παράμετρος του σχεδιασμού είναι η χωροθέτηση και η σωστή χωροθέτηση αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο για την νομιμότητα τέτοιων έργων. Ας γίνει επί τέλους κατανοητό ότι οι διαχρονικές αντιδράσεις των κατοίκων της περιοχής, αιτία έχουν αυτή ακριβώς την κακή χωροθέτηση. Τα φληναφήματα περί του συνδρόμου «όχι στην αυλή μου» είναι απλά φτηνές δικαιολογίες για να καλυφθούν οι παράνομες και τιμωρητικές συμπεριφορές των αρμοδίων, απέναντι στη Λευκίμμη.
Έτσι οδηγηθήκαμε για ακόμα μια φορά στην κατάληψη της Λευκίμμης από τις δυνάμεις καταστολής, μετά από πρόσκληση του Δημάρχου. Και ο κ. Περιφερειάρχης, αφού διαπίστωσε ότι «η Λευκίμμη ηττήθηκε», κάλεσε «τους εμπλεκομένους σε διαδικασίες διαλόγου». Ένα διάλογο με τα χαρακτηριστικά του διάλογου που έκαναν οι παντοδύναμοι τότε Αθηναίοι με τους κατοίκους της μικρής και αδύναμης Μήλου, όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης, και που έχει μείνει στην ιστορία ως η αντιπαράθεση του δίκιου από τη μια και της ισχύος από την άλλη. Οι υπερόπτες Αθηναίοι δήλωσαν αναιδέστατα ότι οι ισχυροί κάνουν ότι τους επιτρέπει η ισχύς τους και οι αδύναμοι απλά θα υποφέρουν. Οι Μήλιοι τους απάντησαν με κάτι σαν «μη ξεχνάτε ότι κάποτε μπορεί να βρεθούν κάποιοι πιο ισχυροί από σας». Και πράγματι, ύστερα ήρθαν οι Σπαρτιάτες. Στην περίπτωσή μας οι κάτοικοι της Λευκίμμης που αντιστέκονται, απάντησαν με την απουσία τους και περιμένουν να έρθουν οι εκλογές.
Παράλληλα, ο επί κεφαλής των Ιόνιων Νησιών, δεν χάνει ευκαιρία να συκοφαντεί το κίνημα της Λευκίμμης. Μέχρι και την «εμπλοκή συγκεκριμένων οικονομικών / ξενοδοχειακών συμφερόντων» επικαλείται, αν και ο ίδιος έχει αναθέσει θεσμικούς ρόλους σε αντίστοιχα συμφέροντα και φωτογραφίζεται με εκπρόσωπο Ρώσου ολιγάρχη.
Οι δηλώσεις του σηματοδοτούν πλέον το νέο δόγμα: «η Λευκίμμη είναι ο μόνος νόμιμος αποδέκτης» και κάνουν ορατές τις προθέσεις του για αδειοδότηση του έργου. Όμως, εδώ θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, ένα τέτοιο ενδεχόμενο αποτελεί διαπιστωτική πράξη από πλευράς Περιφέρειας. Γι’ αυτό δεν μπορεί να βασίζεται απλά σε πλασματικές ή όχι μελέτες, αλλά στον έλεγχο της υφιστάμενης κατάστασης και για το αν αυτή είναι συμβατή με την κείμενη νομοθεσία. Εξ άλλου, ο κ. Περιφερειάρχης έχει δείξει ότι, δεν διστάζει να ελέγχει και, αν χρειαστεί, να «διορθώνει» ακόμα μελέτες έστω και αν αυτές προέρχονται από αρμόδιες κρατικές δομές (βλ. περίπτωση υδροφόρου ορίζοντα και ΙΓΜΕ). Οφείλει λοιπόν να διαπιστώσει, μεταξύ άλλων :
-Αν υπάρχουν οικισμοί, ζώνη παραθεριστικής – τουριστικής κατοικίας, παράκτια ζώνη και ποτάμια σε απαγορευτική απόσταση για τη λειτουργία του ΧΥΤΑ/Υ.
-Αν καταστράφηκαν παράνομα δασικές εκτάσεις και ελαιώνες για την κατασκευή του έργου.
-Αν είναι χωροθετημένο το έργο σε ζώνη γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας θεσμοθετημένης από το 1987.
-Αν η περιοχή είναι ακραία έκκεντρη και όχι «ικανοποιητικά κεντροβαρική» όπως «διαπίστωσε» ο μελετητής.
-Αν πληρούνται οι προδιαγραφές και οι επικαιροποιημένες τεχνικές απαιτήσεις του έργου.
-Αν έχουν υλοποιηθεί από τον Δήμο και τον ΣΎΔΙΣΑ τα προβλεπόμενα από τον Περιφερ. Σχεδιασμό έργα, τουλάχιστον εκείνα που χαρακτηρίζονται έργα πρώτης προτεραιότητας.
-Αν το λεγόμενο δεματοποιημένο υπόλειμμα πληροί τις προδιαγραφές, από ποιοτική και ποσοτική άποψη, με βάση τις οποίες ο ΧΥΤΑ βαφτίστηκε ΧΥΤΥ.
-Αν δημιουργήθηκαν ήδη, περιβαλλοντικά προβλήματα στην ευρύτερη περιοχή, από την μέχρι τώρα χρήση του χώρου σαν χώρος αποθήκευσης των απορριμμάτων.
-Αν έχουν υλοποιηθεί τα οριζόμενα στην από 23/8/2018 απόφαση αρμόδιας Δ/νσης της ΠΙΝ, όπου μεταξύ των άλλων, « Ο ΣΥΔΙΣΑ καλείται […] να απομακρύνει τα μη δεματοποιημένα στερεά απόβλητα καθώς και τα ανακυκλώσιμα υλικά που περιέχονται στα δέματα […] και να συμμορφωθεί άμεσα με τους όρους της ΑΕΠΟ».
O κ. Περιφερειάρχης, τώρα έχει την ευκαιρία να αποκαταστήσει μια διαχρονικά εχθρική πολιτική κατά της «μακρινής και αυθαδεστάτης Λευκίμμης » όπως πριν από 200 και πλέον χρόνια την χαρακτήρισαν τοποτηρητές των κατακτητών και να αγνοήσει στερεότυπα του παρελθόντος που έχει εκθρέψει μερίδα συμφερόντων.
*Αντώνης Κάντας, Γεωπόνος-Ερευνητής.