Τζέμα Δεσύλλα: «Η Κάρι μας».

Κοινωνία Τζέμα Δεσύλλα: «Η Κάρι μας».

Πολλά βιβλία κατά περιόδους έχουν διεκδικήσει τον τίτλο του «Μεγάλου αμερικανικού μυθιστορήματος». Η Κάρι μας αποτελεί σίγουρα ένα από αυτά. Ενδεχομένως ο Ντράιζερ να μη μπορεί να συγκριθεί επάξια με άλλους κλασσικούς αμερικανούς συγγραφείς, η κοφτερή ματιά του όμως μας αποζημιώνει και με το παραπάνω.

Όταν ο Sinclair Lewis παρέλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1930 ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «H Κάρι μας ήρθε στην Αμερική σαν δυνατός, απελευθερωτικός δυτικός άνεμος · όπως η πρώτη δροσερή πνοή μετά τον Μαρκ Τουέιν και τον Γουίτμαν.»

Ο Θίοντορ Ντράιζερ έγραψε την Κάρι μας στις αρχές του 20ου αιώνα, ακριβώς επάνω στη μεγάλη έκρηξη της εκβιομηχάνισης, της εξειδίκευσης στην εργασία, της ξέφρενης μαζικής παραγωγής και της αστικοποίησης. Ουσιαστικά, έχουμε το πέρασμα από τον «τυχοδιώκτη» αγρότη αμερικανό στον αστό ο οποίος είναι έτοιμος να ρουφήξει αχόρταγα το αμερικανικό όνειρο. Η νεαρή Κάρι αντιπροσωπεύει αυτό ακριβώς το πρότυπο. Στην πρώτη επαφή η Κάρι μπορεί να φανεί στον αναγνώστη ματαιόδοξη, ενδεχομένως και συμφεροντολόγα. Θα του δημιουργήσει πολλά και διαφορετικά συναισθήματα. Κι όμως, όσο γυρνά τις σελίδες θα ταυτιστεί μαζί της, θα τη νιώσει και θα αντιληφθεί την έντονη ανάγκη της να πετάξει από πάνω της τη φτώχεια και την κακουχία. Όσο προκλητικό κι αν φανεί αυτό.

Όμορφη, νεαρή και ελαφρώς ματαιόδοξη, η Κάρι εγκαταλείπει την αγροτική της οικογένεια για να μείνει στο Σικάγο με την οικογένεια της αδελφής της. Η μεγάλη πόλη η οποία βρίσκεται στο απόγειό της θαμπώνει τη νεαρή κοπέλα η οποία αναζητά εναγωνίως εργασία και καλύτερη τύχη. Τα μεγάλα πολυκαταστήματα, τα εργοστάσια, το χρήμα και το ποτό που ρέει άφθνο εντυπωσιάζουν την Κάρι. Σύντομα υποκύπτει στις φιλοφρονήσεις ενός νέου και δε διστάζει να εγκαταλείψει την αδελφή της για να χαράξει την τύχη της μαζί του. Η μεγάλη ανατροπή ωστόσο παρουσιάζεται όταν γνωρίζει τον Τζορτζ Χάρστγουντ- ο οποίος θα αποτελέσει και το τραγικότερο πρόσωπο του έργου.

Το βιβλίο αυτό διέπεται από τρομακτικές αντιθέσεις: Νεοπλουτισμός αλλά και άγρια φτώχεια, λαμπερά πολυκαταστήματα και φάμπρικες, επαύλεις αλλά και στριμωγμένα όνειρα σε εργατικά διαμερίσματα. Η Κάρι αντιπροσωπεύει ακριβώς την ξαφνική άνοδο και την καταστροφική πτώση, το αμερικανικό όνειρο-αλλά και το πόσο ξαφνικά αυτό μπορεί να γίνει χίλια κομμάτια. Η ηρωίδα μας ξαφνιάζει, μας εκνευρίζει και μας θυμώνει πολλές φορές. Εγκαταλείπει τη οικογένειά της, παρασέρνεται μπροστά στον πλούτο και λυγίζει στα ελκυστικά δώρα των θαυμαστών της. Κι όμως, αντιπροσωπεύει επάξια τον μέσο αμερικανό ο οποίος αναζητούσε την τύχη του και λαχταρούσε να γίνει αυτό που πάντα ονειρευόταν. Ο Ντραίζερ καταφέρνει να μας δώσει ένα από τα πρώτα αμερικανικά μυθιστορήματα σε μια περίοδο στην οποία η Αμερική ήταν το μεγάλο χωνευτήρι, διαμορφωνόταν και ζυμωνόταν.

Theodore Dreiser, Η Κάρι μας, εκδόσεις Gutenberg

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις «Επισημάνσεις της Κυριακής», 11-11-2018.


Πηγή