Κοινωνία «Αποκατάσταση» μιας φωτογραφίας: Ελβετία και όχι Κέρκυρα, γράφει ο Γ. Ζούμπος.
Η φωτογραφία που συνοδεύει το κείμενο για πολλά χρόνια πιστεύαμε ότι ήταν στην Κέρκυρα, στο λιβάδι του Ρόπα στις 25-09-1944, όταν αμερικανικό βομβαρδιστικό Β-24J Liberator πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση λόγω μηχανικής βλάβης.
Σήμερα, χάρη στη δυνατότητα πρόσβασης σε σημαντικό αριθμό πληροφοριών στο διαδίκτυο, έγινε εφικτό να αποκατασταθεί η πραγματικότητα.
Η φωτογραφία δεν είναι στο λιβάδι του Ρόπα στις 25 Σεπτέμβρη 1944 αλλά στην Ελβετία στις 13 Αυγούστου 1943. Το Liberator είναι το «DeathDealer» της 93ης Ομάδας Βομβαρδισμού της USAAF (8η Αεροπορική Δύναμη, 409 Σμήνος), με σειριακό αριθμό 42-40611 (στο κάθετο ουραίο ο πρώτος αριθμός δεν διακρίνεται λόγω της φωτιάς) και διακριτικό, επίσης στο κάθετο ουραίο, το γράμμα «Χ».
Το «DeathDealer» είχε λάβει μέρος την 1η Αυγούστου στην επιχείρηση «Tidalwave» με στόχο το βομβαρδισμό των διυλιστηρίων στο Πλοέστι της Ρουμανίας.
Στις 7 το πρωί της Παρασκευής 13 Αυγούστου απογειώθηκε από τη Βεγγάζη με κυβερνήτη τον υποσμηναγό Alva J. Geron, συμμετέχοντας σε σχηματισμό 81 βομβαρδιστικών B24 που είχαν στόχο τα αεροναυπηγικά εργοστάσια παραγωγής Messerschmittστο Wiener–Neustadt, νότια της Βιένης. Τα αμερικανικά αεροπλάνα διέσχισαν 2200 χιλιόμετρα, αιφνιδιάζοντας τη γερμανική αεράμυνα που δεν περίμενε επίθεση από τα νότια. Η επίθεση είχε απόλυτη επιτυχία και η παραγωγή των εργοστασίων μειώθηκε από 270 σε 184 αεροπλάνα. Ήταν ο πρώτος στρατηγικός βομβαρδισμός των αμερικανών σε γερμανικό έδαφος.
Το αποτέλεσμα του αιφνιδιασμού ήταν μόνο δύο Β24 να μη γυρίσουν στην Tύνιδα, – που ήταν το αεροδρόμιο επιστροφής λόγω ανεπάρκειας καυσίμων για τη Βεγγάζη.
Το «DeathDealer» ήταν το ένα από τα δύο άτυχα αεροπλάνα. Καθώς προσέγγιζε το στόχο παρουσιάστηκε πρόβλημα στον κινητήρα νο 3, ο οποίος έχανε λάδια και τελικά σταμάτησε. Πάνω από το στόχο, χτυπήθηκε από την αεράμυνα και ο κινητήρας νο 2, αναγκάζοντας τον κυβερνήτη να μειώσει το ύψος κάτω από τα 3000 μέτρα και να πετάξει δυτικά, αναζητώντας χώρο για να επιχειρήσει προσγείωση. Μετά από λίγη ώρα πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση στην Ελβετία, σε μια πεδινή έκταση στην περιοχή της πόλης Wil–Thurauστο καντόνι του St.Gallen, χωρίς να υπάρξουν θύματα μεταξύ του πληρώματος. Το αεροπλάνο κάηκε από το πλήρωμα αμέσως μετά την προσγείωση.
Πολλές φωτογραφίες του σκάφους και του πληρώματος, καθώς και αναλυτικό ιστορικό, βρίσκονται στην ελβετική σελίδα: http://warbird.ch/wb-events/erster-amerikanischer-bomber-landet-in-der-schweiz/ την οποία επεσήμανε ο Σπύρος Ιωνάς.
Γιώργος Σ. Ζούμπος
Μαθηματικός
Δρ Τμ. Ιστορίας Ιονίου Παν/μίου
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις «Επισημάνσεις της Κυριακής», 11-08-2019.