Κοινωνία «Έρχονται δύσκολες μέρες για τον τουρισμό μας…», γράφει ο Διονύσης Μάμαλος.
Ο κύκλος των «παχιών αγελάδων» για τον τουρισμό μας έχει κλείσει, ελπίζω και εύχομαι όχι οριστικά και αμετάκλητα, αλλά πλέον έχει ανοίξει αυτός ο κύκλος των «ισχνών αγελάδων».
Και δεν φταίει αποκλειστικά η πτώχευση του Thomas Cook, απλά αυτή η εξέλιξη επιτάχυνε τις διαδικασίες «εισόδου» στη νέα φάση του τουρισμού μας και επίσης επιτάχυνε τις διαδικασίες για τις εξελίξεις που θα επέλθουν στον τουρισμό σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Άρα έχουμε μπροστά μας δυο δεδομένα, ως προκλήσεις, για να αποδείξουμε κατά πρώτον στην προσαρμοστικότητα μας στα νέα δεδομένα και δεύτερον τα αντανακλαστικά μας στις εξελίξεις που αφορούν τον βασικότερο κλάδο της οικονομίας μας.
Όσον αφορά την «ζημιά» που άφησε ο ThomasCook, υπολογίζεται ότι «αγγίζει» για τα ξενοδοχεία και τα καταλύματα περίπου το 1,2 δις ευρώ. Κατά προσέγγιση περίπου 300 – 350 εκατομμύρια ευρώ φέτος και γύρω στα 900 εκατομμύρια του χρόνου. Τεράστια ζημιά για ένα «ευαίσθητο προϊόν» όπως είναι ο τουρισμός, που ενδεχομένως θα επιφέρει και ανακατατάξεις σε αυτό το επίπεδο. Πόσοι επιχειρηματίες είναι προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσουν μια τέτοια κρίση; Το βάρος είναι μεγαλύτερο για τους «μικρούς» επιχειρηματίες ή για τους μεγαλύτερους; Πόσο θα λειτουργήσουν «πυροσβεστικά» τα μέτρα που πρόκειται να πάρει η Κυβέρνηση; Θα υπάρξουν και από τις τράπεζες αυτά τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να ξεπεραστεί αυτή η κρίση; Είναι μερικά βασικά ερωτήματα που θα αποσαφηνιστούν τις επόμενες ημέρες όταν πια θα αρχίζει να «ξεθολώνει» το τοπίο μετά την έκρηξη της «βόμβας».
Τώρα όσον αφορά τις γενικότερες εξελίξεις που σίγουρα θα επιφέρει, τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο αυτή η εξέλιξη με τον ThomasCookτο πεδίο είναι ρευστό. Το σίγουρο είναι ότι θα υπάρξουν ανακατατάξεις και στο πως διακινούνται πλέον τουρίστες, αλλά και στον ξενοδοχειακό στόλο, θα υπάρξουν «παίχτες» που θα ενισχυθούν και επίσης «παίχτες» που θα αποδυναμωθούν διαμορφώνοντας ένα νέο τοπίο στον ευρωπαϊκό τουρισμό. Και εδώ βεβαίως ανακύπτει το ερώτημα κατά πόσο η χώρα μας και η ηγεσία του Υπουργείου τουρισμού, έχει ένα σχέδιο για να προσαρμοστεί ο Ελληνικός τουρισμός στα νέα δεδομένα. Είναι ερωτήματα που θα αρχίζουν να απαντώνται το επόμενο χρονικό διάστημα.
Όσον αφορά τον τουριστικό προορισμό μας θα πρέπει στο μέτρο που μας αναλογεί να σχεδιάσουμε τις επόμενες κινήσεις με τέτοιον τρόπο που να είμαστε σε θέση να παρέμβουμε για την βελτίωση της θέσης μας. Σε πρώτη φάση αυτό που οφείλουμε να κάνουμε, εκτός από το να παρακολουθούμε τις εξελίξεις, πρέπει να σχεδιάσουμε μια επιθετική τουριστική προβολή και κυρίως να βελτιώσουμε, όσο μπορούμε τις υποδομές μας. Δυστυχώς οι υποδομές του νησιού έχουν αφεθεί στην τύχη τους και δεν θα σταθώ στο οδικό δίκτυο που εκεί απαιτείται ένας γενικότερος σχεδιασμός και πολλά χρήματα, αλλά στο ότι δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε με επάρκεια ούτε τους βιολογικούς σταθμούς όπως στον Άγιο Μάρκο που πέφτουν τα λύματα στην θάλασσα ή στους Κυνοπιάστες. Δεν τα καταφέρνουμε ούτε στο ελάχιστο και αυτό θα πρέπει να μας προβληματίσει.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις «Επισημάνσεις της Κυριακής», 06-10-2019.