Βιβλιοθήκη Πύργου: Ο ναός της γνώσης

Αν έχεις έναν κήπο και μια βιβλιοθήκη, έχεις όλα όσα σου χρειάζονται.


Κικέρων, 106-43 π.Χ.,
Ρωμαίος ρήτορας & πολιτικός

Εκεί που το παρελθόν συνυπάρχει με το παρόν και από κοινού οδεύουν στο μέλλον, εκεί που χτυπά η καρδιά της γνώσης για μικρούς και μεγάλους εκεί, είναι το σημείο του πολιτισμού και του φωτός, μέσα από ένα ταξίδι στο χρόνο για την ανθρωπότητα…

Νάντια Μανιάτη

Ο λόγος για τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Πύργου με τα χιλιάδες διαμάντια που κοσμούν τα ράφια της, πολλά από τα οποία είναι εξαιρετικά σπάνια. Μικροί θησαυροί τυπωμένοι σε χαρτί μέσα σε ένα χώρο που γίνεται καταφύγιο αναζήτησης για τους ανθρώπους, ιδιαίτερα σε εποχές οικονομικών και κοινωνικών κρίσεων, όπως αυτές που διανύουμε τώρα.. Έτσι η οικονομική δυσπραγία, ανέδειξε εναλλακτικούς τρόπους αναψυχής όπως δωρεάν προσκλήσεις για διάφορες θεατρικές παραστάσεις και εκδηλώσεις αλλά και δωρεάν βιβλία μέσα από εφημερίδες. Συνεπώς η επιθυμία για διάβασμα παραμένει και καλύπτεται με λιγότερο πλέον κόστος από τους αναγνώστες.. Βέβαια η κατάσταση δυσκολεύει από τη στιγμή που το βιβλίο και γενικότερα η τέχνη και ο πολιτισμός αντιμετωπίζονται σαν εμπορικά προϊόντα, αυτό είναι σοβαρό πρόβλημα που δημιουργεί δευτερογενώς άλλα προβλήματα. Και όσο ο κόσμος δεν έχει διεξόδους, τόσο θα δυσκολεύουν τα πράγματα…

Ελπιδοφόρο μήνυμα και δύναμη για μεγαλύτερη προσπάθεια στο μέλλον για τη βιβλιοθήκη Πύργου αποτελεί το γεγονός ότι την περασμένη χρονιά περισσότεροι από 9.000 χρήστες δανείστηκαν περισσότερα από 16.000 βιβλία..!!!

Ένας αριθμός πολύ σημαντικός καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία που πήραμε από τα αρχεία της βιβλιοθήκης είναι ότι ανταποκρίνεται σε όλες τις ηλικίες, από τα πολύ μικρά παιδιά που ανεβαίνουν με σκαμπό για να φτάσουν ένα παραμύθι ως τους υπέργηρους που επισκέπτονται το χώρο και πιάνουν με ευλάβεια ένα βιβλίο.

Αθανάσιος Φωτόπουλος, προέδρος:
Στα άδυτα της βιβλιοθήκησ

Με πρωτοβουλία του προέδρου της Βιβλιοθήκης κ. Αθανασίου Φωτόπουλου (Ιστορικού-Καθηγητή Πανεπιστημίου) έχουν επανεκδοθεί τέσσερα βιβλία τα οποία είχαν υποστεί φθορές λόγω της παλαιότητάς τους, πρόκειται για τα έργα του Γ. Παπανδρέου σε έκδοση του 1892 »Περί του όρους Φολόης και της πόλεως Λασιώνος» και την έκδοση του 1897 »Περί της των Ηλείων διαλέκτου». Επίσης επανεκδόθηκαν έξι τεύχη του 1947 με πρόλογο και επιμέλεια του κ. Φωτόπουλου από τη μηνιαία έκδοση λόγου και τέχνης »ΒΩΜΟΣ» που διηύθυνε ο Τάκης Δόξας.Τέλος έχει εκδοθεί και το βιβλίο του Διονυσίου Τραμπαδόρου για την ιστορία της βιβλιοθήκης σε επιμέλεια Αυγερινού Αναστασόπουλου..

Με ποια κριτήρια επιλέγετε τα βιβλία για τη συλλογή της βιβλιοθήκης ;

Με αρκετά. Η επικαιρότητα του θέματος που διαπραγματεύεται. Το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού. Το όνομα του συγγραφέα. Ο εκδοτικός οίκος. Ξέρετε, είμαστε λαϊκή βιβλιοθήκη και όχι ακαδημαϊκή. Προσπαθούμε να έχουμε μια ποικιλία σε αυτό που διαθέτουμε. Προσπαθούμε να καλύψουμε όσο γίνεται περισσότερα γούστα.

Η συντήρηση των βιβλίων είναι εύκολη υπόθεση ;

Η συντήρηση των βιβλίων δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Όταν αυτό είναι σπάνιο και ο χρόνος έχει αφήσει το σημάδι της φθοράς πάνω του, αυτό απαιτεί αντιμετώπιση από αυστηρά εξειδικευμένο προσωπικό, κάτι που δε μπορεί να γίνει σε τοπικό επίπεδο.

Ποιο βιβλίο λείπει από τη συλλογή της Βιβλιοθήκης ;

Ένα λεύκωμα με την ιστορία και τον Πολιτισμό του Πύργου και της Ηλείας. Ένα λεύκωμα που θα καλύπτει όλη την διαδρομή των αιώνων της ιστορίας τους. Υπάρχουν εξαιρετικές μονογραφίες από ανθρώπους που γράφουν για τοπικά μας θέματα αλλά θα ήταν πολύ ωραίο να ήταν κάπου συγκεντρωμένη όλη η διαδρομή της Ηλείας μας από όλες τις πλευρές της- ιστορία, τέχνη, παράδοση, θρησκεία, πολιτισμό. Ανθρώπους για να το δημιουργήσουν έχουμε !

Μιλήστε μου για 2,3 βιβλία που θεωρείτε θησαυρούς και χαίρεστε που τα έχετε στο χώρο.

Μόνο δύο – τρία; Εδώ έχουμε πολλούς θησαυρούς. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Η Βιβλιοθήκη μας έχει αρκετά σπάνια και πολύτιμα βιβλία που αξίζουν έναν μικρό θησαυρό. Από την άλλη, όταν επικοινωνούν μαζί μας αναγνώστες από μεγάλα αστικά κέντρα ή το εξωτερικό και μας λένε «μόνο η δική σας βιβλιοθήκη έχει το τάδε εξαντλημένο βιβλίο», αυτό μας ενισχύει τη βεβαιότητα ότι όντως εδώ υπάρχουν μικροί θησαυροί.

Κύριε Φωτόπουλε ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι σας ;

Να εμπλουτίσουμε τη βιβλιοθήκη με καινούρια και παλιά βιβλία και να δημιουργήσουμε ένα τμήμα Ηλειακών και Πελοποννησιακών βιβλίων, για το λόγο αυτό θα βοηθούσε εάν οι απόγονοι αυτών των ανθρώπων προσέφεραν βιβλία τους. Παράλληλα είναι ευπρόσδεκτη και η προσφορά ενός νεοκλασικού κτηρίου, έτσι ώστε να επεκταθεί η βιβλιοθήκη. Επίσης έχουμε σκοπό να συνεχίσουμε τις εκδηλώσεις προς τιμή των πνευματικών δημιουργών του τόπου μας, (Διον. Κόκκινος, Ηλ. Παπαδημητρακόπουλος, κ.ά.). Επιπλέον με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του ’21 προγραμματίζω, παρά τις οικονομικές δυσκολίες, ένα συνέδριο. Επειδή η κρατική επιχορήγηση δεν επαρκεί, επικαλούμεθα την ευγενή χορηγία εκ μέρους φορέων και προσώπων..

Φανή Καραχάλιου, διευθύντρια: Διαβάζουν χωρίς να αγοράζουν

Στο φιλόξενο χώρο της Βιβλιοθήκης συναντήσαμε τη διευθύντρια κ. Φανή Καραχάλιου και συνομιλήσαμε μαζί της για όλα όσα συμβαίνουν και απασχολούν το »ναό της γνώσης, του πολιτισμού και της ιστορίας ».. Μας μίλησε για τη διαδικτυακή εποχή, για τα ψηφιακά βιβλία, για το αν διαβάζουν οι άνθρωποι σήμερα, επίσης ιδιαίτερη αναφορά έκανε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει κυρίως με την έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού..

Ο Έλληνας και η Ελληνίδα θεωρείτε ότι διαβάζουν σήμερα στη διαδικτυακή εποχή ;

Ενδεχομένως δεν αγοράζουν βιβλία. Όχι όμως, πως δεν διαβάζουν.Απλά, έχουν βρει εναλλακτικούς τρόπους για να αποκτήσουν το βιβλίο που θέλουν, όπως να το δανειστούν από μια βιβλιοθήκη ή ένα φίλο, να το αποκτήσουν μέσω προσφορών μιας εφημερίδας, να το διαβάσουν σε ψηφιακή μορφή στο διαδίκτυο κ.ά.

Το e-book έχει επηρεάσει τις βιβλιοθήκες ;

Το e-book έχει το δικό του ρόλο και το συμβατικό βιβλίο το δικό του. Προσωπικά δεν θεωρώ το e-book «εχθρό» του χάρτινου βιβλίου, αν και προτιμώ το δεύτερο. Μου αρέσει η μυρωδιά, η αίσθηση της αφής του τυπωμένου χαρτιού … Κάθε φορά που πιάνω στα χέρια μου ένα βιβλίο, «αφουγκράζομαι» τον προηγούμενο αναγνώστη που το διάβασε. Αυτό μου δίνει μια αίσθηση μιας αόρατης αλυσίδας φιλαναγνωσίας.

Τί είδους προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίζει σήμερα μία βιβλιοθήκη ;

Απ.Η Βιβλιοθήκη μας που εκτείνεται σε έξι επίπεδα διαθέτει μόνο τρία άτομα μόνιμο προσωπικό. Να φανταστείτε ότι δεν διαθέτουμε βιβλιοθηκονόμο που θα ήταν το πρώτο άτομο που θα έπρεπε να στελεχώνει μια βιβλιοθήκη, δεν διαθέτουμε υπάλληλο κλάδου πληροφορικής, δεν διαθέτουμε άτομο κλάδου διοικητικού-οικονομικού για διεκπεραίωση θεμάτων οικονομικών.Παρόλα αυτά με πολλές προσπάθειες προσπαθούμε να κρατήσουμε τις υπηρεσίες μας σε ένα επίπεδο.

Σχετικά με την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για παιδιά και νέους κατά τους θερινούς μήνες είστε ικανοποιημένη ;

Φυσικά, αλλά το πρόβλημα είναι ότι η ζήτηση είναι μεγαλύτερη από την προσφορά: δεν επαρκούμε να καλύψουμε όλες τις αιτήσεις των σχολείων που ζητούν να συμμετάσχουν σε κάποιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα,ούτε και τις δεκάδες αιτήσεις γονέων που θέλουν να φέρουν τα παιδιά τους στις καλοκαιρινές δράσεις. Γι’ αυτό έχουμε κάνει μια σκέψη να γινόταν το καλοκαίρι ένα πρόγραμμα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών σε επίπεδο δήμου με εθελοντές. Θα ήταν ευχής έργο αν ο Δήμος Πύργου αναλάμβανε ένα τέτοιο εγχείρημα και είμαστε πρόθυμοι με τη βοήθεια της εξαιρετικής εκπαιδευτικού μας η οποία είναι κάτοχος διδακτορικού τίτλου στα παιδαγωγικά να διαθέσουμε και τους εθελοντές μας, έτσι ώστε οι γονείς το καλοκαίρι να μην αναγκάζονται να »παρκάρουν» τα παιδιά σε μια οθόνη.

Γιατί πρέπει να έχουμε βιβλιοθήκη στο σπίτι μας ;

Πρώτον για να ανοίξει το μυαλό μας. Δεύτερον για να ανοίξει η καρδιά μας. Και τρίτον να ανοίξει η φαμελιά μας, η γειτονιά μας, η πόλη μας, στη νοοτροπία, στην κουλτούρα, σε όλα!

Και λίγη ιστορία…

Γιούλη Ηλιοπούλου

Ιδρυτής της «Ηλειακής Βιβλιοθήκης» – έτσι λεγόταν αρχικά – ήταν ο Κωνσταντίνος Χριστόπουλος ή Χριστιάς (1872 – 1957) που γεννήθηκε στον Πύργο και σπούδασε ιατρική. Υπηρέτησε ως στρατιωτικός γιατρός από το 1897 έως το 1920, οπότε και παραιτήθηκε. Είχε έναν γιο, ο οποίος απεβίωσε μόλις σε ηλικία 17 χρονών και δυο κόρες, τη Φανή, μητέρα του τέως πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Σημίτη και την Αγγελική.

Στις 25 Απριλίου 1926 ίδρυσε την «Ηλειακή βιβλιοθήκη» με σκοπό την «προαγωγή των ανθρωπίνων γνώσεων και πνευματικών αρετών».

Με ενέργειές του η Βιβλιοθήκη πλουτίστηκε με χιλιάδες τόμους βιβλίων, στεγάστηκε αξιοπρεπώς και λειτούργησε σαν Ηλειακή βιβλιοθήκη μέχρι το 1953, οπότε με πρωτοβουλία του ιδρυτή της έγινε κρατική.

Για την εξασφάλιση πόρων για τη λειτουργία της διέθεσε το πατρικό του σπίτι στη συμβολή των οδών Μυρτίλου και Γερμανού. Όπως καταλάβατε στο οικόπεδο αυτού του σπιτιού βρίσκεται σήμερα το κτίριο της βιβλιοθήκης που φιλοδοξεί να υλοποιεί το όραμα του Κωνσταντίνου Χριστόπουλου.

Θα ήταν άδικο να μην αναφερθούμε και στους ανθρώπους που άνοιξαν τον δρόμο της δωρεάς βιβλίων στην Δημόσια Βιβλιοθήκη Πύργου

O Στέφανος Στεφανόπουλος (1899- 1982), που εκτός από πολιτικός ανέπτυξε πνευματική και φιλανθρωπική δραστηριότητα. Δημοσίευσε πολλές μελέτες, άρθρα, καθως και βιβλία όπως Αι κοινωνικαί ασφαλίσεις, Οικονομικαί και κοινωνικαί μελέται, Φιλοσοφία και κοινωνικά συστήματα, Ανασυγκρότησις εν Ελλάδι, Ο καθολικός κοινωνισμός κ.ά.

Μετά θάνατον προσέφερε στην Δημόσια βιβλιοθήκη Πύργου την προσωπική του βιβλιοθήκη αποτελούμενη απο 7.140 τόμους βιβλίων σημαντικών συγγραφέων κυρίως φιλοσοφικού, πολιτικού (πολλά απ’ αυτά στη γαλλική γλώσσα), ιστορικού περιεχομένου.

Ο Τάκης Δόξας ( 1913-1976) Από το 1954 πήρε τη θέση του διευθυντή της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Πύργου, θέση που κράτησε σχεδόν ως το θάνατό του.

Κατά τη θητεία του η βιβλιοθήκη αναδείχθηκε σαν πνευματικό κέντρο της περιοχής, προσφέροντας σπουδαίο έργο στα γράμματα και στην πνευματική ανάπτυξη του τόπου. Εκτός από τα έργα του που κυκλοφόρησαν σε βιβλία, δημοσίευσε πολλά άρθρα σ’ εφημερίδες και περιοδικά, ανάπτυξε πλούσια πνευματική δραστηριότητα στο χώρο της επαρχίας, έδωσε διαλέξεις και οργάνωσε πολλές φιλολογικές εκδηλώσεις, με στόχο την πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής.

Μετά το θάνατό του συνέχισε την προσφορά του στη βιβλιοθήκη που πολύ αγάπησε, αφού με διαθήκη του άφησε την προσωπική του βιβλιοθήκη αποτελούμενη απο 6.466 τόμους βιβλίων στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Πύργου.


Πηγή