Γαστούνη: Το καριοφίλι και η Παναγία Καθολική…

Το τυφέκιο Γκρα (Gras), γαλλικού υποδείγματος 1874, αποτέλεσε κύριο όπλο τόσο του γαλλικού όσο και του ελληνικού στρατού στον οποίο παρέμεινε σε υπηρεσία μέχρι και τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, ενώ χρησιμοποιήθηκε και κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα και των Βαλκανικών πολέμων. Στην Ελλάδα λόγω της εκτεταμένης χρήσης του σε διάφορα πολεμικά γεγονότα και στα χέρια διαφόρων ενόπλων ομάδων και σχηματισμών, απέκτησε τη σημασία του παλαιού κλασσικού όπλου των απελευθερωτικών αγώνων.

Ένα τέτοιο όπλο βρίσκεται ως ιστορικό οικογενειακό κειμήλιο στην οικογένεια Πεπελάση. Ο κ. Παναγιώτης Πεπελάσης ο πρ. δήμαρχος Γαστούνης, ανήρτησε στο f/b το εξής σχόλιο με φωτογραφία: «Γκρας. Μονόβολο όπλο που χρησιμοποιήθηκε στους Βαλκανικούς και στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αργότερα οι «Πολιτισμένοι Λαοί» ανακάλυψαν πιο μαζικά όπλα δολοφονίας σύμφωνα με τα «Ανθρωπιστικά τους ιδεώδη». Το συγκεκριμένο αποκτήθηκε από τον Πάππου μου Διαμαντή Πεπελάση το 1880 δηλ είναι 140 χρονών. Έχει να εκπυρσοκροτήσει από το 1910 όταν οι θειοι μου αδέλφια και ξαδέλφια του Πατέρα μου φοιτητές πανηγύριζαν την νίκη του Ελευθέριου Βενιζέλου. Φυλάσσεται σαν οικογενειακό κειμήλιο και τώρα το κατέχει ο μεγάλος μου γιος Θοδωρής ενθύμιο του Προπάππου του Διαμαντή.

Στην ίδια ανάρτηση του κ. Πεπελάση υπάρχει και ένα υστερόγραφο που προβληματίζει αλλά και στεναχωρεί: «Υ.Γ. Με την ευκαιρία τι απέγινε το Καριοφίλι που υπήρχε στην Παναγία Καθολική του 1821 και χρησιμοποιούσαμε στις σχολικές παραστάσεις στο Γυμνάσιο;»

Το τυφέκιο Γκρα υπήρχε στον ελληνικό στρατό σε τρεις εκδόσεις: το μακρύκαννο τυφέκιο πεζικού, την μεσαίου μεγέθους αραβίδα του ιππικού και το βραχύκαννο του πυροβολικού. Στην Γαλλία υπήρχε επιπλέον ειδική έκδοση για την (γαλλική) χωροφυλακή. Το όπλο λειτουργούσε με κινητό ουραίο και δεχόταν ένα ολομεταλλικό φυσίγγιο διαμετρήματος έντεκα χιλιοστομέτρων.

Λόγω του ότι ήταν ένα όπλο αργό στη χρήση του, σχετικά με μεταγενέστερα όπλα του είδους του, επικράτησε να αποκαλούν, παλαιότερα, “γκράδες” τα άτομα που δεν αντιλαμβανόταν εύκολα τι τους έλεγαν, καθώς και τους κακούς μαθητές.


Πηγή