Κοινωνία «Μελαγχολία των εορτών», γράφει ο Μάριος Παγκράτης.
Οι γιορτές παρότι προβάλλονται ως μια περίοδος γεμάτη ευχάριστα συναισθήματα, πολλές φορές μπορεί να πυροδοτήσουν λύπη ή μελαγχολία. Όλοι έχουμε παρακολουθήσει ταινίες, αφίσες, διαφημίσεις, εικόνες στα social media όπου παρουσιάζονται χαμογελαστά πρόσωπα γεμάτα χαρά, ευτυχία και «ζεστασιά», περνώντας με αυτόν το τρόπο το μήνυμα ότι «πρέπει» να είμαστε όλοι έτσι και να αισθανόμαστε διαρκώς ανάλογα θετικά συναισθήματα.
Οι εικόνες αυτές, ορισμένες φορές, ωθούν κάποιους ανθρώπους να συγκρίνουν τα δικά τους συναισθήματα με αυτά που αποτυπώνονται στα πρότυπα αυτά και η σύγκριση εκφράζεται μέσα από αρνητικές σκέψεις:
- «θα περάσω τις γιορτές χάλια»
- «δε θα είμαι ευτυχισμένος όπως ο υπόλοιπος κόσμος»
- «οι άλλοι ζουν καλύτερα από εμένα κι εγώ δεν κάνω τίποτα στη ζωή μου»
Όπως είναι φυσικό, τέτοιου είδους σκέψεις συνοδεύονται με αρνητικά συναισθήματα όπως θλίψη, λύπη, απογοήτευση, ματαίωση.
Στο σημείο αυτό ωστόσο, χρειάζεται να αναρωτηθείτε:
- Είναι αυτές οι σκέψεις ρεαλιστικές;
- Θα είναι οι γιορτές μου τόσο αρνητικές όσο τις φαντάζομαι;
- Υπάρχουν πράγματα που έχω προγραμματίσει που θα μου δώσουν ικανοποίηση;
- Με ωφελεί κάτι να πιστεύω αυτές τις σκέψεις;
- Μήπως τελικά υπάρχει κάποια εναλλακτική εξήγηση σε αυτά που σκέφτομαι;
Ένας ακόμη παράγοντας που μπορεί να πυροδοτήσει πίεση την περίοδο των εορτών είναι η προετοιμασία των γιορτινών τραπεζιών, τα δώρα και οι προσδοκίες που προκύπτουν από όλα αυτά. Σε αυτή την περίπτωση, θα ήταν ωφέλιμο να:
- προγραμματίσετε εγκαίρως τις δραστηριότητές σας: αποφασίστε με ποιον και πώς θα περάσετε τις γιορτές. Η αναβολή των αποφάσεων προσθέτει στρες
- ψωνίσετε εγκαίρως: θα αποφύγετε το συνωστισμό των τελευταίων ημερών και θα μπορέσετε να αφιερώσετε χρόνο σε άλλες δραστηριότητες
- ζητήστε βοήθεια: δε χρειάζεται να τα κάνετε όλα μόνη σας, μπορείτε να ζητήσετε τη βοήθεια από τα παιδιά ή το σύντροφό σας
- να είναι μέσα στις οικονομικές σας δυνατότητες, τα δώρα που έχετε σκοπό να κάνετε: η ντροπή μπορεί να σας «αναγκάσει» να αγοράσετε πράγματα που δε βρίσκονται στις οικονομικές σας δυνατότητες. Αντί να προσπαθείτε να ικανοποιήσετε τους αγαπημένους σας με ακριβά δώρα, μπορείτε να μοιραστείτε τα συναισθήματά σας μαζί τους, ακόμη και το πόσο θα θέλατε να χαρίσετε κάτι ακριβό αλλά δεν μπορείτε
- αφήσετε στην άκρη την ανάγκη για τελειότητα: το τέλειο γεύμα δεν μπορεί να υπάρξει. Αντιθέτως, μπορεί να υπάρχουν ελλείψεις ή/και κακοτοπιές, οι οποίες δε θα στερήσουν τη δυνατότητα να βρίσκεστε κοντά με τους ανθρώπους που αγαπάτε και να περάσετε ευχάριστα
- Περάστε τις γιορτές με άλλους ανθρώπους: εάν είστε μόνος, μπορείτε να περάσετε τις γιορτές με άλλους ανθρώπους που είναι μόνοι. Για παράδειγμα η εθελοντική προσφορά σε άτομα που έχουν την ανάγκη μας, μπορεί να σας δώσει ένα μεγάλο αίσθημα ικανοποίησης
Οι καταστάσεις που συμβαίνουν στη ζωή μας μπορεί να μη δημιουργούν τις συνθήκες εκείνες που νομίζουμε ότι είναι απαραίτητες προκειμένου να χαρούμε τις γιορτές. Ωστόσο μπορούμε να προσπαθήσουμε να ζήσουμε τις στιγμές με άτομα που θέλουμε, κάνοντας πράγματα που μας ευχαριστούν.
Μάριος Παγκράτης Ψυχολόγος MSc Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία
www.mariospagkratis.gr