- Σε ανάρτησή του στο Facebook …
Ουδέποτε κάλεσε ο σύλλογος πτυχιούχων Μηχανικών τα μέλη του για μια ουσιαστική επιστημονική συζήτηση που -ενδεχομένως- θα είχε ως αποτέλεσμα την ανακοίνωση που από χθες κυκλοφορεί στα τοπικά ΜΜΕ και το Διαδίκτυο σχετικά με το master plan του Λιμανιού και τη χωροθέτηση της προβλήτας κρουαζιερόπλοιων. Προσωπικά στη 12ετή μου επαγγελματική ενασχόληση ως Αρχιτέκτων Μηχανικός -με εξαίρεση την ενασχόλησή μου ως Γραμματέας της νομαρχιακής του ΤΕΕ- ουδέποτε ένιωσα ως προσδιοριστική της Ύπαρξής μου την πανεπιστημιακή μου εκπαίδευσή και ελάχιστα εκτιμώ αυτό που κατά το κοινώς λεγόμενον αποκαλούμε "συνδικαλιστική δραστηριότητα" έτσι όπως, μεταπολιτευτικά, διαμορφώθηκε και εδραιώθηκε. Αγαπώ όμως την Τέχνη/Επιστήμη της Αρχιτεκτονικής και το Νησί μου(μας) στο "σώμα" του οποίου εκδηλώνεται η όποια έκφρασή της. Αρκετοί πρώην συνάδελφοι μου -εκφράζοντάς μου τη διαφωνία τους μου είπαν- πως το εν λόγω κείμενο συντάχθηκε αποκλειστικά και μόνον από το Προεδρείο του συλλόγου, ως εκ τούτου εκφράζει τις απόψεις των μελών του και όχι μια πλειοψηφούσα επιστημονική Άποψη. Επιπλέον δεν κατέχω κάποια μεταπτυχιακή εξειδίκευση στον τομέα των Λιμένων, αλλά ένεκα ηλικίας, διαδρομής και εμπειρίας έχοντας μελετήσει ενδελεχώς το τελευταίο διάστημα το θέμα χωροθέτησης της προβλήτας των κρουαζιερόπλοιων εξαιτίας της ενασχόλησής μου με τα "κοινά" στην ομάδα του Νικήτα Αρετάκη, οφείλω να καταθέσω στο Δημόσιο Διάλογο τα κάτωθι: Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των 2 Θέσεων (Αφού η ανακοίνωση προφανώς αναφέρεται στην προϊούσα -και ενδιαφέρουσα- μελέτη της Πολιτικού Μηχανικού κας Φράγκου σε αντιδιαστολή με την εγκεκριμένη πρόταση χωροθέτησης στο μώλο του Αγίου Διονυσίου) Α. Πρόταση χωροθέτησης στον Άγιο Νικόλαο Πλεονεκτήματα: I, Οι επιχωματώσεις που προαπαιτούνται για την εφαρμογή της Λύσης αυτής δημιουργούν ωφέλιμο χερσαίο χώρο, πρόσφορο για τη δημιουργία παραθαλάσσιου πάρκου με δενδροφύτευση, υποστηρικτικών κτιριακών υποδομών και δεκάδων νέων θέσεων στάθμευσης στο Ιστορικό Κέντρο της Πόλης (Χώρας).
- Αναλόγως δε της εκτάσεως της δημιουργηθείσας χερσαίας προέκτασης του παραλιακού μετώπου της Χώρας μπορούμε να μελετήσουμε το ενδεχόμενο της κατασκευής Μουσείου Πόλεως επ' αυτής-το τρίτο Μουσείο Πόλεως στην Ελλάδα, μετά το Βόλο και την Αθήνα- , συμπλέοντας με τις σύγχρονες διεθνείς τάσεις στον τομέα της Μουσειολογίας. Στην περίπτωση αυτή τα πέντε (5) στρέμματα των "παλαιών Σφαγείων", στην ιστορικής μνήμης περιοχή των Λαζαρέτων, στ' Αργάσι για τα οποία υπάρχουν σκέψεις χωροθέτησης του εν λόγω Μουσείου Πόλεως Ζακύνθου "απελευθερώνονται" και προσφέρονται για την ανέγερση σύγχρονου νέου δημαρχιακού κτίριου που θα φιλοξενεί γραφεία Υπηρεσιών του Δήμου μ' έναν ακόμα "περιφερειακό" χώρο στάθμευσης και μικρή Δημοτική Πινακοθήκη με δημοτικό Αναψυκτήριο στο ισόγειό του.
II, Σύμφωνα με τις γνωστές προτάσεις μπορούν να ελλιμενιστούν 2 μεγάλου μήκους κρουαζιερόπλοια (μήκους 300-350 μ. με βύθιση περί τα 10-12 μ.-Ενδεχομένως και ένα μικρότερο…) IΙI,Μια τέτοια Μελέτη καλύπτει πλήρως τις διεθνείς προδιαγραφές του ISBS.
- Δημιουργούνται επιπλέον θέσεις ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής.
- Διαχωρίζονται οι αμιγώς "τουριστικές" απαιτήσεις ελλιμενισμού (κρουαζιερόπλοια, ιστιοφόρα, θαλαμηγοί κλπ), από αυτές των εμπορικών και επιβατηγών πλοίων. Οι επισκέπτες έχουν άμεση πρόσβαση στο ιστορικό Κέντρο, στα 2 υφιστάμενα Μουσεία και στην υπό ανάπλαση περιοχή από την πλαζ του ΕΟΤ μέχρι το ενετικό Υδραγωγείο στο Κρυονέρι. Σύμφωνα με την έρευνα μας για τον «Τουρισμό κρουαζιέρας και την οικονομική του σημασία για το Νησί μας» την επόμενη δεκαετία αναμένεται να διπλασιαστεί η επιβατική κίνηση σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αντιπροσώπων εταιρειών κρουαζιέρας οι οποίες αναφέρθηκαν στο πρόσφατο συνέδριο «Cruise Shipping Opportunitiesand Challenges : markets, technologies and localdevelopment» που έγινε στη Νάπολη της Ιταλίας.
- Προστατεύεται το μνημείο/ναός του Αγίου Νικολάου λόγω επιμήκυνσης της απόστασής του από το χειμέριο κύμα που κατά την υφιστάμενη κατάσταση συχνά υπερβαίνει τον υπάρχοντα λιμενοβραχίωνα και την παραλιακή οδό.
VII. Αποφεύγεται η κατασκευή του χρονοβόρου και κοστοβόρου κυματοθραύστη που απαιτείται κατά την εφαρμογή της μελέτης της πρότασης χωροθέτησης στο μώλο του Αγίου Διονυσίου καθώς και τα έργα προαπαιτούμενης εκβάθυνσης του λιμανιού. VIΙI. Υπάρχει για τη θέση αυτή παλαιότερη προέγκριση περιβαλλοντικών όρων από την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.
- Η σχέση κόστους-χρόνου υλοποίησης.
- Οι επιβάτες κρουαζιεροπλοίων και σκαφών αναψυχής έχουν άμεση πρόσβαση στο Ιστορικό Κέντρο, τα 2 Μουσεία της Πόλης και την Αγορά.
Επιπλέον σε συνδιασμό με τα σχεδιαζόμενα έργα ανάπλασης του παραλιακού μετώπου από την πλάζ του ΕΟΤ έως το Κρυονέρι η Ζάκυνθος μπορεί να επανακτήσει την κοσμοπολίτικη, ευρωπαϊκή ατμόσφαιρα που απώλεσε μετασεισμικά. Μειονέκτημα:
- 'Εχουν εκφραστεί ενστάσεις λόγω της ύπαρξης του μνημειακού ναού του Αγίου Νικολάου. Το εν λόγω επιχείρημα είναι αίολο αφενός λόγω των διαχρονικώνς επέκτασεων της Πόλης με προσχώσεις προς τη Θάλασσα, αφετέρου λόγω του "εκμοντερνισμού" της πλατείας Σολωμου κατά την αμφιβόλλου αισθητικής πρόσφατη ανάπλασή της. Αντίθετα, όπως προαναφέρθηκε, το μνημείο προστατεύεται λόγω επιμήκυνσης της απόστασής του από το χειμέριο κύμα.
Πρόταση χωροθέτησης στον Άγιο Διονύσιο Πλεονεκτήματα: I,Η εύκολη πρόσβαση στον περιώνυμο ναό του Αγίου Διονυσίου, το Μοναστήρι και το μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης II, Η εγγύτητα με το σχεδιαζόμενο Δημοτικό Πάρκο στα "Δέντρα του Αγίου", άπαξ και συντελεστεί η ανάπλασή του. ("Μαρίνα"- παραχωρημένο στο ΤΑΥΠΕΔ τμήμα του λιμένος Ζακύνθου) Μειονεκτήματα:
- I,Η κατασκευή χρονοβόρου και κοστοβόρου κυματοθραύστη ταυτόχρονα με την κατασκευή της προβλήτας και τα έργα προαπαιτούμενης εκβάθυνσης του λιμανιού που προσαυξάνουν το κόστος κατασκευής.
- II,Η απόστασή από το Ιστορικό Κέντρο.
- IIΙ,Δεν καλύπτει τις διεθνείς προδιαγραφές του ISBS.
- IV,Η "Μαρίνα" και ο χερσαίος χώρος μέχρι την όχθη του χειμάρου του Αγίου Χαραλάμπους έχουν παραχωρηθεί στο ΤΑΥΠΕΔ.
4. (Στοιχεία από τη Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων Έκθεση Πεπραγμένων 2017) Ευρωπαϊκό Νομοθετικό Πλαίσιο Στις 15 Φεβρουαρίου 2017 ψηφίστηκε ο Κανονισμός (ΕΕ) 2017/352 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου για τη θέσπιση πλαισίου όσον αφορά την παροχή λιμενικών υπηρεσιών και κοινών κανόνων για τη χρηματοοικονομική διαφάνεια των λιμένων και τα τέλη λιμενικών υπηρεσιών και λιμενικών υποδομών. Επισημαίνεται ότι ο εν λόγω Κανονισμός αποτελεί ισχύον δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είκοσι ημέρες μετά τη δημοσίευσή του, ωστόσο τίθεται σε πλήρη εφαρμογή από τις 24 Μαρτίου 2019. Έχοντας ήδη διαγνώσει ο ευρωπαίος νομοθέτης ότι οι λιμένες συμβάλλουν στη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών βιομηχανιών στις παγκόσμιες αγορές, δημιουργώντας παράλληλα προστιθέμενη αξία και θέσεις εργασίας σε όλες τις παράκτιες περιφέρειες της Ένωσης, δημιούργησε συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο για τους λιμένες, ώστε οι τελευταίοι να συμβάλουν στην ανάπτυξη και την αποτελεσματικότερη χρήση και λειτουργία του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών και της εσωτερικής αγοράς. Σκοπός του Κανονισμού είναι η διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά λιμενικών υπηρεσιών και η εισαγωγή χρηματοοικονομικής διαφάνειας και αυτονομίας των θαλάσσιων λιμένων που κρίνεται ότι θα βελτιώσουν την ποιότητα και αποδοτικότητα των υπηρεσιών που παρέχονται στους χρήστες του λιμένα και θα συμβάλουν στη δημιουργία ενός κλίματος ευνοϊκότερου για επενδύσεις στους λιμένες. Με αυτόν τον τρόπο θα συμβάλουν οι λιμένες στη μείωση του κόστους για τους χρήστες των μεταφορών, στην προώθηση θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων και στον καλύτερο συνδυασμό των θαλάσσιων μεταφορών με τις σιδηροδρομικές, εσωτερικές πλωτές και οδικές μεταφορές. Ο Κανονισμός (ΕΕ) 2017/352 εφαρμόζεται στην παροχή των κυριότερων λιμενικών υπηρεσιών, είτε εντός της χερσαίας ζώνης του λιμένα είτε εντός της θαλάσσιας ζώνης του λιμένα, ήτοι: 1) Εφοδιασμό με καύσιμα 2) Διακίνηση φορτίων 3) Πρόσδεση 4) Υπηρεσίες επιβατών 5) Συλλογή αποβλήτων Επιπρόσθετα, εφαρμόζονται κανόνες που αφορούν τη χρηματοοικονομική διαφάνεια και στη λιμενική υπηρεσία της βυθοκόρησης. Περαιτέρω, προβλέπεται η δυνατότητα των Κρατών Μελών να εφαρμόσουν τον παρόντα κανονισμό σε άλλους θαλάσσιους λιμένες της επικράτειάς τους. Υ.Γ.: Αν φτάσατε την ανάγνωση έως εδώ δεχθείτε την απολογία μου για το μακροσκελέστατο-πλην αναγκαίο προς διαμόρφωσιν άποψης- κείμενο και βγάλτε τα συμπεράσματά σας. Η νέα Δημοτική Αρχή προτείνει την εικονιζόμενη Λύση η οποία εάν υιοθετηθεί θα πρέπει να εκφραστεί σχεδιαστικά από εξειδικευμένους στο εν λόγω πεδίο συναδέλφους.
- Διονύσης Κωνσταντόπουλος ,Aρχιτέκτων Μηχανικός
Photo: AlexiosNik